Scheiden, wat met ons huis?
Afgelopen maand belichtten we al enkele zaken die bij een scheiding heel wat overleg vragen. Zo ging het onder meer over de verdeling van de inboedel en van de bankrekeningen. Scheiden, wat met de inboedel? Scheiden, wat met de bankrekening?
Een ander onderwerp waarover ik in mijn bemiddelingspraktijk heel wat vragen krijg, is het huis, en wat ermee te doen wanneer we scheiden? Het gepaste antwoord krijgen op die vragen is niet altijd evident. Een huis is ook een thuis, waaraan heel wat emoties en herinneringen kleven. Het is dus belangrijk om niet over een nacht ijs te gaan maar alle opties goed te bespreken. Als jurist-bemiddelaar kan ik hierbij helpen.
U huurt het huis
Zolang u en uw ex-partner nog officieel in het gemeenschappelijke huis wonen, bent u beiden aansprakelijk als huurder. Dat betekent dat u beiden verantwoordelijk bent voor het betalen van de huur, de verzekeringen, mogelijke kosten voor schade. Uiteraard is het belangrijk om goede afspraken te maken: wie blijft wonen in het huis, hoe worden de kosten verdeeld tot de scheiding wettelijk rond is. Pas als de scheiding in het bevolkingsregister is ingeschreven, is de partner die vertrekt niet meer mede aansprakelijk voor de woning.
U moet uw huiseigenaar natuurlijk op de hoogte brengen en dat liefst zo snel mogelijk: wie woont niet meer op dit adres, wie neemt het huurcontract over? Het opmaken van een plaatsbeschrijving is belangrijk om zo bij eventuele schade de kosten te delen. Ook over de huurwaarborg moeten er afspraken gemaakt worden.
U bent eigenaar van het huis
Als u en uw ex-partner scheiden en samen eigenaar zijn van het huis, zijn er verschillende opties.
1. Het huis verkopen aan derden
Het huis wordt verkocht tegen een overeengekomen bedrag. Het bepalen van dat bedrag kunnen de partners zelf overeenkomen of ze nemen hierover contact op met een beëdigd schatter, een notaris of een vastgoedmakelaar. Vervolgens moet er ook vastgesteld worden hoeveel de nog uitstaande hypothecaire schuld aan de bank bedraagt en of er ook rekening moet gehouden worden met een eventuele eigen inbreng van de partners (uit schenkingen of erfenis). Daarnaast moeten ook de kosten van het te koop stellen van het huis en de eventuele kosten voor het vervroegd aflossen van de hypothecaire lening in rekening gebracht worden.
Hoe de verkoopsom precies moet verdeeld worden tussen de ex-partners leg ik uit in Ons huis wordt verkocht. Wat blijft er over voor mij?
2. Het huis overnemen (inkopen)
Eén van de partners neemt het aandeel van de andere partner in de woning over tegen een overeengekomen bedrag. Het bepalen van dat bedrag kunnen de partners zelf overeenkomen of ze nemen hierover contact op met een beëdigd schatter, een notaris of een vastgoedmakelaar. Vervolgens moet er ook vastgesteld worden hoeveel de nog uitstaande hypothecaire schuld aan de bank bedraagt en of er ook rekening moet gehouden worden met een eventuele eigen inbreng van de partners (uit schenkingen of erfenis).
De partner die de woning overneemt, staat bijgevolg alleen in voor de verdere afbetaling van de woning. De bank moet dus op de hoogte gebracht worden om de partner die geen eigenaar meer is, te schrappen als kredietnemer. De bank kan dit weigeren of bijkomende voorwaarden stellen als ze meent dat de overnemende partner over onvoldoende inkomsten beschikt om de lening alleen af te betalen.
Naast de overeengekomen overnameprijs moet er door de inkopende partner onder meer ook een verdeeltaks of verdeelbelasting betaald worden. Meer hierover vindt u in het artikel Miserietaks of verdeelrecht bij beëindiging van uw relatie
De notariële kosten en de berekening van de verdeeltaks bij overname van de woning komen aan bod in Notariskosten bij overname huis na scheiding Hier moet een onderscheid gemaakt worden tussen enerzijds gehuwd of wettelijk samenwonende partners en anderzijds feitelijk samenwonende partners.
3. Het huis in onverdeeldheid houden
Het huis blijft voor een bepaalde periode na de scheiding eigendom van beide ex-partners. Dit gebeurt tegen afgesproken voorwaarden. Onder meer de duurtijd van de regeling moet bepaald worden. Wettelijk kan de periode van onverdeeldheid voor maximum 5 jaar vastgelegd worden. Een verlenging is mogelijk maar dan wel mits het opstellen van een nieuwe akte. Wanneer één van de partners in de woning blijft wonen, moeten er ook regelingen getroffen worden over het beheer van de woning en de kosten die daarmee gepaard gaan. Ook de verdeling van de woning na de periode van onverdeeldheid legt men best al vast.
4. Het huis schenken
Een vierde mogelijkheid is de woning schenken via de notaris aan de kinderen. Tegenargument hierbij is wel dat partners op die manier hun vermogen wegschenken terwijl ze bij een scheiding net over een redelijke som moeten beschikken om zich opnieuw te kunnen ‘installeren’.
Bewonersvergoeding
Wanneer één van de partners tijdens de scheidingsprocedure in de woning blijft wonen, kunnen er best een aantal afspraken gemaakt worden over een eventuele bewonersvergoeding. Ook de eigenaarskosten zoals onder meer de afbetaling van de hypothecaire lening, de verzekering van de woning, de onroerende voorheffing, de nutsvoorzieningen etc. moeten geregeld worden.
Ingewikkeld kluwen
Hierboven schetste ik de diverse mogelijkheden over wat te doen met het huis wanneer partners scheiden in een notendop. Als bemiddelaar bekijk ik samen met u de verschillende opties, maak ik ook de nodige berekeningen en overwegingen zodat u een helderder beeld krijgt van dit kluwen. De bedoeling is uiteraard om samen op een constructieve manier tot de beste oplossing te komen voor beide partners en hun eventuele gezin.
Lees ook: