Rechtbank van eerste aanleg promoot familiale bemiddeling
Eén jaar na de startdatum van de familierechtbanken loopt de praktijk minder gesmeerd dan op papier werd verwacht.
‘De wetgever heeft in het nieuwe systeem geen rekening gehouden met de toevloed aan familiezaken bij eerste aanleg’, zegt Daniël Van den Bossche, afdelingsvoorzitter van de rechtbank in Gent. ‘Vroeger waren er tien vrederechters om te beslissen over de dringende en voorlopige maatregelen (zoals een verblijfsregeling voor kinderen, red.). Dat is vandaag allemaal de bevoegdheid van de rechtbank van eerste aanleg. En op dat niveau zijn er geen rechters bij gekomen.’
‘Logisch dus dat het voor ons zeer moeilijk is om met evenveel tijd als de vrederechters te luisteren naar de mensen die uit elkaar willen gaan. Bij ons worden zelfs niet alle onderdelen van een zaak behandeld door één rechter (de bedoeling van de hervorming, red.). Anders zouden de zaken te lang duren. In de startfase zijn we er door die opsplitsing in geslaagd om de familierechtbank te laten werken. Die fase komt nu stilaan ten einde. Zonder extra mensen zal de vertraging toenemen.’
‘Het kan niet anders dan fout lopen’, schrijft ook advocaat Joris Van Cauter in een opiniestuk (Lees meer) in De Standaard. ‘Op de familierechtbank worden zestig dossiers op een voormiddag behandeld door één rechter. Er wordt daar over levens beslist.’
Zes maanden
Wie in Oost- of West-Vlaanderen in beroep gaat tegen een beslissing van de familierechtbank in eerste aanleg, moet veel geduld oefenen. ‘Een zaak die nu wordt aangemeld, wordt over zes maanden ingeleid’, zegt raadsheer Hans van Bossuyt. ‘In februari van dit jaar zat daar drie maanden tussen. Het duurt dus zeker langer. 
Als we geen bandwerk willen afleveren, zullen de termijnen met de huidige bezetting nog uitlopen. En in afwachting van een rechterlijke beslissing kunnen koppels hun kinderen moeilijk aan een haakje hangen. Dat is het delicate van de familiezaken: je moet constant beslissen aan welke kwestie je voorrang geeft. Terwijl uiteraard iedereen recht heeft op een snelle behandeling van zijn zaak.’
Ook op eerste aanleg in de provincie Limburg klinkt het dat het zes maanden duurt tot een zaak bij een rechter geraakt.
‘Om dan nog maar te zwijgen van de administratie van de zaken’, zegt voorzitter Tony Heeren. ‘De overheid heeft geen software ter beschikking voor de verwerking van de familiedossiers. De griffies zijn volledig op zichzelf aangewezen. Wij zullen nu beginnen met de bemiddeling te promoten om zo de werklast voor de rechtbank wat te verminderen.’
Werkgroep
Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) laat weten dat een werkgroep is opgestart om de wetgeving over de familierechtbanken te evalueren en bij te sturen. ‘Zomaar rechters bijplaatsen is heel moeilijk’, zegt zijn woordvoerster nog. ‘Elke vacature is onderworpen aan een procedure waarbij de Inspectie van Financiën en Begroting eerst hun goedkeuring moeten geven. Daardoor kan het soms lang duren.’
Bron: De Standaard – 31/08/2015