Onderhoudsbijdragen in de belastingaangifte
Het is weer tijd voor het invullen van de belastingaangifte. Een vervelend en /of ingewikkeld karweitje, zeker bij scheiding en onderhoudsgeld. In de bijlage bij DS ‘Belastingaangifte 2018’ (17/05/18) wordt een en ander helder uit de doeken gedaan.
De ene ex is de andere niet
Voor ex-partners bestaan er specifieke belastingregels, zoals over het onderhoudsgeld en (eventueel) co-ouderschap over de kinderen.
Als u in 2017 officieel gescheiden bent of uw samenlevingscontract hebt stopgezet, moet u dit jaar elk een afzonderlijke aangifte indienen. Als u eind 2017 nog samen was met uw partner en uw relatie begin dit jaar is stukgelopen, zal u nog een gezamenlijke aangifte moeten doen met uw ex-partner.
De regels zijn anders bij een feitelijke scheiding (u woonde in 2017 apart, maar was niet gescheiden van tafel en bed). Dan moet u in principe een gezamenlijke aangifte doen, maar om praktische redenen aanvaardt de administratie toch twee aparte aangiftes. In dat laatste geval kunt u alleen een papieren belastingbrief invullen en is gebruik van Tax-on-web niet toegelaten.
Onderhoudsgeld
Na een scheiding wordt vaak onderhoudsgeld of alimentatie betaald. Ook dat moet in de meeste gevallen worden aangegeven bij de fiscus. Voor de ene ex-partner is het onderhoudsgeld een uitgave waarop hij een belastingaftrek geniet, voor de andere partner zijn het inkomsten die mogelijk belast worden.
Om te kunnen spreken van onderhoudsgeld moet aan vier voorwaarden voldaan zijn: het onderhoudsgeld moet betaald worden als het gevolg van een wettelijke onderhoudsverplichting; het mag niet betaald worden aan een persoon die deel uitmaakt van het gezin; het moet regelmatig betaald worden; en er moet een bewijsstuk van zijn, zoals een rekeninguittreksel.
Alimentatie gaat niet alleen om geld. Het kan ook bijvoorbeeld gaan om een gratis ter beschikking gestelde woning of het ten laste nemen van een woonkrediet.
Wie het onderhoudsgeld ontvangt, moet dat in de meeste gevallen aangeven in vak VI. Belangrijk is dat ontvangen alimentatie voor kinderen aangegeven moet worden als inkomsten van de kinderen, en niet van de ex-partner. Doet u het fout, dan betaalt u te veel belastingen. Daarom moeten de kinderen een afzonderlijke aangifte doen. Als ze jonger zijn dan 16 jaar, zijn ze vrijgesteld van belastingen als het onderhoudsgeld minder bedraagt dan de belastingvrije som van 7.420 euro. In de praktijk staat dat gelijk met een alimentatie van 9.275 euro, omdat 20 procent niet belastbaar is. Ex-partners moeten het onderhoudsgeld altijd aangeven.
Co-ouderschap
Wie onderhoudsgeld betaalt, kan dat bedrag als aftrekbare kosten inbrengen in vak VIII. Let op: dit is niet combineerbaar met fiscaal co-ouderschap. Hoewel slechts 80 procent van de alimentatie aftrekbaar is, moet u toch het volledige bedrag ingeven. Wie de alimentatie onregelmatig betaalt, heeft geen recht op een aftrek.
Fiscaal co-ouderschap houdt in dat de kinderen beurtelings bij een van de ouders (de ex-partners) wonen. Het kind is officieel ten laste bij één van de ouders, maar beide ouders krijgen de helft van de toeslag op de belastingvrije som. De bereidheid om die toeslag te verdelen, moet wel opgenomen zijn in de beslissing van de rechter bij de scheiding (of in de overeenkomst tussen de ex-partners).
Co-ouderschap stopt niet als de kinderen 18 worden, maar loopt door als ze voortstuderen of niet zelf in hun onderhoud voorzien. De ouder waarbij het kind ten laste is, vult code 1034 in, voor de andere is dat 1036.
Juiste keuze en correcte formulering in scheidingsovereenkomst
Hoe het onderhoudsgeld fiscaal het best kan worden benut, hangt van een aantal factoren af. Het staat buiten kijf dat u zich bij scheiding goed moet laten informeren. Een bemiddelaar kan u daarbij helpen zodat er (later) geen verrassingen zijn.
Lees ook: