Co-ouderschap: zeker the next best thing… maar wel ingewikkeld (deel2)
Zoals ik in het vorige artikel al aanhaalde, vraagt co-ouderschap heel wat denkwerk en overleg. Hieronder lees je het vervolg (deel2).
Openheid en vertrouwen
Kunnen ouders met elkaar communiceren? Bij co-ouderschap worden alle aspecten van de dagelijkse zorg gedeeld. Het vraagt daarom om meer afstemming over de planning, afspraken moeten gemaakt worden (soms door de ander in ‘jouw’ tijd), beslissingen worden samen genomen. Open communicatie, volledige informatie-uitwisseling en vertrouwen in de integriteit van de ander zijn noodzakelijk. Het valt echter meestal niet mee om de ander na een pijnlijke breuk weer in het eigen leven toe te laten. De een kan het gevoel hebben betrokken te willen zijn, de ander kan dat voelen als bemoeizucht. De wederzijdse afhankelijkheid die co-ouderschap met zich meebrengt kan ervaren worden als een inbreuk op je privacy. De verwerking van de scheiding kan moeilijker zijn, omdat je noodgedwongen regelmatig contact met elkaar hebt.
Flexibiliteit en samen problemen kunnen oplossen
Beschikken ouders over probleemoplossende vaardigheden? Het opvoeden van kinderen laat zich meestal wel in goede banen leiden, maar het laat zich nooit volledig en blijvend in regels en afspraken vastleggen. Als er een ouderschapsplan is, zal men daar flexibel mee om moeten gaan. De behoeften en het gedrag van kinderen zijn veranderlijk en ouders reageren daar vaak verschillend op. De een tilt zwaar aan een probleem, de ander niet. De een is goed met kleine kinderen, de andere met pubers. De een schiet meteen in de actie, de ander wil het nog even aanzien. De een praat meer met de kinderen, de ander gaat een gesprek uit de weg. Dit soort zaken vraagt om een vermogen om samen problemen en meningsverschillen op te lossen. Als het tijdens het huwelijk al moeilijk was, zal dat na de scheiding vooral bij co-ouderschap tot terugkerende irritaties leiden.
(Verborgen) motieven voor co-ouderschap
In de meeste gevallen is er de oprechte wens om de zorg voor de kinderen gelijk te verdelen. Er kunnen echter ook andere motieven een rol spelen, die begrijpelijk zijn, maar weinig goeds voorspellen voor de kans op slagen van co-ouderschap. Die motieven hebben te maken met hoe ouders hun scheiding beleven.
- Veel ‘verlaters’ (of degene die het initiatief voor de scheiding hebben genomen) hebben schuldgevoelens en voelen zich als ouder tekortschieten. De wens voor co-ouderschap is dan een compensatie voor dit gevoel, een manier om het goed te maken.
- Voor sommige ex-partners die zich verlaten voelen, kan co-ouderschap een manier zijn om het gezin zoveel mogelijk bij elkaar te houden. Er blijft zo een vorm van intimiteit bestaan. Zeker als de ander begaan is met het verdriet van de ex, kan het moeilijk zijn om hier weerstand tegen te bieden en dus maar akkoord te gaan met co-ouderschap.
- Soms eist een ouder zijn of haar kinderen op als een ‘recht’. Vooral als een ouder verlaten is door de ander (of het gevoel heeft dat de ander schuldig is aan deze scheiding), kan er een sfeer ontstaan waarbij hij/zij de kinderen niet aan de ander gunt en voor zichzelf opeist of de ander op deze manier wil straffen.
Nadenken over co-ouderschap
Het is hier niet de bedoeling om co-ouderschap te ontmoedigen, maar om ouders te stimuleren om na te denken over waar ze aan beginnen en om eerlijk te zijn over hun mogelijkheden en motieven. De kans op een geslaagd co-ouderschap wordt zo groter. Ik hoop hiermee ook de blik te verruimen, waardoor men misschien open kan staan voor andere mogelijke regelingen: er is veel mogelijk tussen 50/50 co-ouderschap en een weekendregeling. Het kiezen van een goede zorgregeling is maatwerk.
Een scheidingsbemiddelaar is hierbij onontbeerlijk: naast het geven van de nodige juridische informatie worden immers ook de relationele conflicten uitgeklaard. Samen met een bemiddelaar komt men tot een respectvolle afhandeling van de scheiding en leert men op een constructieve manier te communiceren. Een goede communicatie en goede afspraken bevorderen de omgang met elkaar na de scheiding en maken het voor kinderen makkelijker om de scheiding te verwerken.