Heb ik een advocaat nodig om te scheiden?
Scheiden zonder advocaat? Het kan! Belgen moeten hun geschillen meer onder elkaar oplossen in plaats van uit te vechten in de rechtbank. Enter de bemiddelaar. Hij/zij is niet alleen sneller en goedkoper, maar ook duurzamer.
Advocaten maken het conflict (groter)
In een conflict contacteren mensen vaak eerst een advocaat. Advocaten zien zichzelf vooral als pleiters (en halen daar een belangrijk deel van hun inkomen uit). Te vaak worden conflicten daarom onnodig gejuridiseerd en voor de rechter gebracht. Advocaten vergroten vaak het conflict tussen scheidende ouders. Er wordt immers gedacht in termen van winnaar en verliezer. Veel advocaten doen dat weliswaar met de beste bedoelingen voor hun cliënten, maar vergeten dat de kinderen daarvan het slachtoffer zijn. Wie ongenuanceerd partijdig is, schaadt de kinderen. Daarnaast zijn er de advocaten die handelen uit louter eigenbelang, want een jarenlange procedureslag is lucratief. Bovendien zijn er ook nog de ouders zelf die hun advocaat tijdens het scheiden eindeloos laten procederen, ook al wil die advocaat dat misschien zelf niet.
Advocaten zijn wel verplicht om cliënten op de optie van bemiddeling te wijzen. Daarnaast kunnen rechters partijen dwingen eerst een bemiddelingspoging te ondernemen voor ze een gerechtelijke procedure kunnen starten.
Notarissen zijn goed in de materiële afwikkeling, maar wat met de kinderen?
De meeste notarissen zullen zich traditioneel meer toeleggen op de materiële afhandeling van de scheiding. De notaris is de enige die een eigendomsoverdracht van bijvoorbeeld de gezinswoning kan officieel maken. Bij de uitwerking van een regeling voor de kinderen blijkt echter dat de notaris vaak mijlenver van de dagelijkse realiteit staat. Het behoort immers niet echt tot zijn vakgebied. De notaris heeft meestal ook niet de tijd en ruimte om tot een onderhandelde regeling te komen. Ook de inschatting van de gevolgen van een bepaalde regeling voor de kinderen loopt wel eens fout.
Motto van de bemiddelaar: samen tot afspraken komen
Bemiddeling biedt veel voordelen. De procedure is goedkoper dan een rechtszaak of de inschakeling van een advocaat. De partijen komen sneller tot een vergelijk. En een bemiddelde oplossing is duurzamer, wijst onderzoek uit. Een conflict dat door een vonnis wordt beslecht, leidt vaak tot nieuwe procedures.
De essentie van bemiddeling is dat de partijen zelf het probleem dat aan de basis van hun conflict ligt, willen oplossen. Bemiddeling werkt omdat het een beroep doet op de eigen kracht van mensen. Zonder dat een rechter, advocaat, notaris of welke autoriteit dan ook een oplossing oplegt. Want wanneer de oplossing van een conflict een winnaar en een verliezer oplevert, is de relatie vaak beschadigd.
De bemiddelaar is geen rechter. Mensen denken nog vaak dat de bemiddelaar ‘het wel zal oplossen’. Maar het is niet aan de bemiddelaar om inhoudelijke argumenten af te wegen. De inhoud van het conflict is en blijft altijd de verantwoordelijkheid van de betrokkenen. De bemiddelaar kan de belangen van alle partijen en die van het geheel overzien en van daaruit mensen helpen uit hun kluwen te raken. De bemiddelaar helpt niet door te zeggen wat mensen moeten doen. Wel door voortdurend samen te vatten wat de partijen op tafel hebben gelegd, door verduidelijkende vragen te stellen en hen te helpen de gevolgen van hun keuzes te zien.
Samen tot afspraken komen is het motto van de bemiddelaar. Hij/zij staat de scheidende partners bij vanaf het eerste gesprek tot en met de indiening van het dossier bij de Familierechtbank. De kans op een evenwichtig akkoord is daardoor groot.
Te vaak worden conflicten onnodig gejuridiseerd en voor de rechter gebracht, terwijl de meeste conflicten toch wel bemiddelbaar zijn en mensen liever geen juridische procedures willen. Als jurist-bemiddelaar besteed ik zowel aandacht aan de zakelijke (juridische) kant als aan de relationele aspecten, waarbij het uitwerken voor de best mogelijke regeling voor de kinderen mijn prioriteit is.
Lees ook:
Wordt bemiddelen het nieuwe procederen? (8/1/18)
Bemiddelen: onbekend is onbemind (22/1/18)