Een samenlevingscontract, nuttiger dan u denkt bij scheiding, maar….
Vorig jaar werden er in België een 300-tal samenlevingscontracten afgesloten. Dat is weinig maar uiteraard beter dan niets. Een relatiebreuk of een overlijden kan bij feitelijke samenwoners tot een regelrecht drama leiden. Wettelijke samenwoners genieten meer bescherming maar hebben nog steeds een veel beperkter vangnet dan gehuwden. In het artikel Onzichtbare scheidingen maakte ik dat al duidelijk.
Hoe zit het nu precies met de bescherming van samenwoners? In De Standaard van 14/11/2019 zet Frida Deceunynck een en ander op een rijtje. Wij beperken ons hieronder tot de bescherming van samenwoners bij scheiding. Daarover bestaan nog altijd veel misverstanden. Drie ervan komen hieronder aan bod.
Mijn partner heeft een eigen huis. Via een vaste maandelijkse bijdrage help ik mee zijn lening aflossen. Als we uit elkaar gaan, kan ik dat geld terugvorderen.
Zolang alles goed gaat, lijkt dat misschien evident. Maar als er een haar in de boter komt, kan de ex-partner argumenteren dat het geld bedoeld was als bijdrage voor de kosten van het huishouden. Die kosten kunnen bij een breuk niet teruggevorderd worden.
Om misverstanden daarover te vermijden, zet u financiële afspraken best op papier. ‘In een samenlevingsovereenkomst kunnen de partners een bijdrageregeling vastleggen voor de kosten van het huishouden. Los daarvan kunnen ze ook een tussenkomst in de leninglast voorzien’, legt notaris Carol Bohyn uit. ‘Voor de tussenkomst in de leninglast stellen we meestal voor dat de kapitaalaflossingen vergoed moeten worden bij een relatiebreuk of verkoop van de woning. Naar analogie met de regeling voor gehuwden kan ook de waardestijging van de woning daarin verrekend worden.’
Aankopen en renovaties die ik persoonlijk heb betaald, kan ik later recupereren.
‘Voor roerende goederen klopt die redenering’, legt notaris Bohyn uit. ‘Voor zaken zoals een auto, meubelen of een televisietoestel geldt de aankoopfactuur als eigendomsbewijs. Maar dat geldt niet voor verbeteringswerken. Een nieuwe keuken, nieuwe ramen of andere renovaties zijn ‘onroerend door incorporatie’ en komen in principe ten goede aan de eigenaar(s). Als een van de partners bijvoorbeeld een nieuwe keuken financiert in het eigendom van de andere, kan dat tot drama’s leiden.
In een samenlevingscontract kunt u dat opvangen. Via duidelijke afspraken kunt u bijvoorbeeld maken dat de kosten van een renovatie bij overlijden of een relatiebreuk terugvloeien naar de partner die ze heeft betaald.’
Ik ben minder gaan werken om voor de kinderen te zorgen. Als we uit elkaar gaan, kan ik mijn ex-partner onderhoudsgeld vragen.
Wettelijk gezien kunnen ex-samenwoners alleen onderhoudsgeld vragen voor hun gemeenschappelijke kinderen. ‘In een samenlevingsovereenkomst kunnen ze eventueel wel overeenkomen dat na een relatiebreuk een vergoeding verschuldigd is voor het huishoudelijke werk’, zegt Bohyn. ‘Maar in de praktijk zien we dat bijna nooit.’
Het volledige artikel kunt u lezen via de website van De Standaard