Ouderschapsplan, iets nieuws?
Ouders die in België uit elkaar gaan maken afspraken over het ouderlijk gezag , het verblijf van de kinderen en de verdeling van de kosten. Die regelingen worden in een ouderschapsovereenkomst gegoten, die wettelijk verplicht is. Onderzoekers van de Universiteit Antwerpen pleitten er al eerder voor om die ouderschapsovereenkomst ruimer te maken en ook aandacht te besteden aan afspraken over zorg-en opvoedingstaken en over informatieuitwisseling. Het zou dan gaan om een wettelijk verplicht ‘ouderschapsplan’ naar Nederlands model. Maar zover zijn we nog niet.
Betrokkenheid verhogen
Uit onderzoek blijkt dat een kwart van de ouders na een scheiding niet meer met elkaar spreekt over de kinderen en nog eens een kwart doet het minder dan één keer per maand. Zo een ouderschapsplan kan dus een goed instrument zijn om de betrokkenheid tussen ouders en kinderen te verhogen.
Het is de bedoeling dat ouders met elkaar praten en overleggen hoe zij de zorg en opvoeding van hun kinderen zien. Dat kan gaan over louter praktische afspraken zoals wie de kinderen naar de sportclub rijdt of om meer fundamentele opvoedingsvragen zoals hoe omgaan met zakgeld.
Kinderen kunnen ook meer betrokken worden bij beslissingen die hen aangaan. Dit geldt zeker voor opgroeiende kinderen. Zo zouden ouders met hun kinderen kunnen praten over hun ervaringen met de verblijfsregeling en over eventuele aanpassingen daarvan in functie van hun hobby’s of activiteiten. De Antwerpse onderzoekers bepleiten een dynamisch plan, een ‘meegroei-overeenkomst tussen ouders die het belang van hun kind vooropstellen’.
Conflicten verminderen
Het opstellen van een ouderschapsplan kan een aantal mogelijke conflicten vermijden doordat er vooraf duidelijke afspraken op papier worden gezet. Uiteraard mag men hier niet te veel van verwachten. Zo een ouderschapsplan is in België juridisch niet afdwingbaar, het is (slechts) een moreel engagement dat ouders aangaan in het belang van hun kinderen.
Scheidingsbemiddelaar
Naast het informeren en bemiddelen bij de opstelling van een ouderschapsovereenkomst kan de scheidingsbemiddelaar (als professional) ook een grote hulp betekenen bij het onderhandelen van een ouderschapsplan. Volgens de Antwerpse onderzoekers kan de bemiddelaar ‘helpen om de gekwetste gevoelens opzij te schuiven en het belang van het kind voorop te stellen’.
Cf.
BASTAITS KIM, MORTELMANS DIMITRI. Verplicht ouderschapsplan bij echtscheiding. Onzinnig? Sociaal.net (29/05/2015) http://sociaal.net/opinie/verplicht-ouderschapsplan-bij-echtscheiding/
BASTAITS KIM, PASTEELS INGE, VAN PEER CHRISTINE, MORTELMANS DIMITRI. Een verplicht ouderschapsplan na echtscheiding. Inzichten vanuit de SiV-studie. Relaties en nieuwe gezinnen (2011) http://www.relatiesennieuwegezinnen.be